عُجب در عزاداری

قرآن گفته فلسفه خلقت، بندگی کردن است و مغز این بندگی، در محبت است. اما این دو تفاوتی حیاتی دارند.

عبادت چه از انفاق، تواضع، ذکر، سخاوت و ... ، با غروری به نام «عُجب»، لکه دار می شود. گفته اند عُجب همچون راه رفتن مورچه ای سیاه در شبی تار و ساکت، وارد قلب می شود.

اما محبت در ذات خود، دور از عُجب است و به سختی دامنش بدین رذیلت آلوده می گردد.

از آنجا که عزاداری امام حسین و اهل بیت علیهم السلام، تماماً بر مدار محبت و مودت استوار است، عُجبی ندارد. چرا که اگر در اقامه عزا هزینه کردن است، امام بیشترش را داده، اگر به سر و سینه زدن است، اولاد امام بزرگترش را انجام داده اند، اگر طی طریق باشد کاروان اسرا به قدر ۲۰۰۰ کیلومتر راه همراه سختی و شکنجه طی کرده اند. در این وادی نذری می دهند به قدر لقمه ای غذا یا جرعه ای آب خنک تا گرسنگی و تشنگی هم نماند، تا نکند بخاطر تحمل و تقبل سختی ها، منت و عجبی در دل بوجود آید. تیر خلاص سخن آنکه، بیشترین سختی را قمر بنی هاشم برای امام حسین تحمل کرد و آخر هم شرمنده برای امام جان داد. ما کجاییم؟ چکاره ایم؟ هیچ .... پس چه عجبی؟ چه غروری ؟

تنها گاهی از سر کثرت عزاداری یا زیارت، قدری از عجب پاپیچ می شود. با این ذره از عجب چه کنیم؟

باید دانست برای رفتن به زیارت همواره ما بدهکار حسینیم، نه اینکه عجبی داشته باشیم؛ و اگر به هر دلیلی زیارتمان تاخیر می افتد، مدیون هستیم. در خصوص شرکت در روضه و عزاداری نیز با این همه اکرام و اطعام، جز خجلت عجبی می ماند؟ مگر ما در برابر امام حسین و خانواده مکرمش چه کرده ایم؟ هیچ ...

در ثانی هیچ کدام نمی توانیم ادعا کنیم با سیر و سلوک و ریاضت چندین ساله به این محبت رسیده ایم، که بازار گرم محبت سیدالشهدا آنقدر فراگیر بوده که هر کدام به قدری نمک گیریم. پس عجب از نشستن سر سفره کرم ایشان هم وجهی ندارد...

القصه محبت امام حسین آنگونه است که با عجب و منت میانه ای ندارد. سید شهیدان در شب عاشورا به یاران در همان ابتدا نگفت که خیلی بر من منت گذاشتید که یاری ام کردید! بلکه گفت این قوم با من کار دارند و با حضورتان یا بی حضورتان، من را خواهند کشت و خانواده ام را به اسارت می برند. پس جان خود بردارید و بروید... اینجا یاران بجای احساس عجب و منت به التماس افتادند که بمانند و در این حالت قلبی ملتمسانه ایشان، اندک عجبی هم اگر در دلشان بود، ریخت و روز عاشورا محبتی خالص را به منصه ظهور گذاشتند که تا هرچه تاریخ هست، انسانیت بر سر سفره ایشان متنعم و الهام گیر خواهد بود.

محبت امام حسین در قیامت خریدار دارد.

 

 برگرفته از سخنان استاد علیرضا پناهیان