الأمنُ مِن مَکرِالله به چه معناست؟
این که انسان خودش را از قهر خفیّ و انتقام پنهانی و ناگهانی خدا ایمن بداند و از اینکه به واسطه گناه دچار عذاب گردد ترسی نداشته باشد ، پس با این کار شأن خدا را خفیف به حساب می آورد. در نتیجه مکر الهی عقوبت ناگهانی خداوند است به بنده گناه کار در حالت غفلت او چه در دنیا و چه در آخرت؛ چه در روز و چه در شب.
انواع مکر :
۱ . املاء : سنت الهی بر مهلت دادن به بشر و عجله نکردن در عقوبت است و الا جز معصومین همه هلاک میشدند پس این مهلت به سود اهل تقوی برای توبه و اصلاح می باشد و به ضرر کفار و فجار بوده تا بر گناهشان افزوده شود.
۲ . استدراج : بندگانی که مستحق قهر و غضب الهی شده اند با گناه جدید ، خدا نعمت تازه ای به آنها میدهد تا گناه را فراموش کنند و توبه نکنند . به عبارت دیگر ترک استغفار استدراج است.
باید در نظر داشت همانطور که خدای تعالی صفات جمالیه دارد صفات جلالیه نیز دارد، پس انسان مؤمن همیشه هم در ظاهر و هم در باطن بین خوف (بیم) و رجاء (امید) می باشد. خوف از مکر الهی و امید به فضل و بخشش پروردگار، نه خوفی که به یأس برسد و نه امیدی که انسان را مغرور کند.
و اما خوف پس از ارتکاب گناه انواعی دارد:
شاید دیگر هیچ وقت مورد رحمت خدا واقع نشود
گناه را کوچک بشمارد
شاید توبه اش قبول نشود
و اگر قبول شود نتواند سر عهد خود بماند
مانع استجابت دعایش شود
اعمال خیر گذشته اش ضایع شده باشد
از شکر بر الطاف الهی فراموش کند
دچار امتحان شدید و یا مکر خداوند شود
و …
باید امیرالمؤمنین (ع) را سر مشق قرار دهیم هر چند انسان به مقام حضرت نمی رسد ولی اگر سختی عذاب را درک نمیکنی به اضطراب امام خود بنگر که چگونه به فکر آخرت خودشان بودند.
برگرفته از جلد اول کتاب گناهان کبیره
نوشته شهید محراب آیت الله دستغیب